1. Sınıf Okuma Metinleri

Sınıf seviyesindeki öğrencilerin okuma metinlerini kullanarak anlayabilmeleri için elde olan öğrencilerin zihin yapılarının çok iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu şekilde hareket edildiği takdirde öğrenme aşamasında olan çocukların okuduğunu anlama konusunda daha verimli çalışmalar yapılacaktır. Okuma metinleri çocukların anlayabileceği şekilde hazırlandığından dolayı bir oyun havasında yapılması severek okumalarına ve anlamalarına yardımcı olacaktır. 1. Sınıf okuma metinleri hazırlanırken okulda ve evde çocukların bulundukları ortam içerisinde yaptıkları çalışmalar ortama uyum sağlamalıdır. Çünkü öğrenci ilkokula başladığı anda anne ve babasının hareketlerini taklit edeceği için okul içerisinde okulla ilgili metinler ve ders ortamını daha geniş etki altına alabilecek çalışmalar yapılırken ev ortamında verilen okuma metinleri anne ve babasıyla geçirdikleri süre içerisinde okuduğunu anlayabileceği cümleler oluşturmalıdır. Bunlara bir örnek verilecek olursa Gül Gül bir çiçek adıdır. Fakat pek çok çiçek adı gibi insanlara isim olarak verilir. Mehmet arkadaşı güle bunu anlatıyordu. Çiçek uzatarak ikinizin adı da gül diyordu. Ama çiçek olan gülü yazarken küçük harfle, insan adı olan gülü yazarken büyük harfle başlarız. Çünkü birbirine benzeyen gül çiçeği buluruz. Fakat birbirine benzeyen gül isimli insan bulamayız. Bunun için insan isimlerinin birinci harfini büyük yazarız.

Bu okuma metinin de birinci sınıf seviyesinde bir öğrencinin okuma yeteneğini arttırırken bazı bilgileri de hafızasına yer etmesini sağlanmaktadır. Bu metni okuyan öğrencilerin okuduktan sonra sorulacak sorular ile anlayıp anlamadığı değerlendirilir. Bunun yanında okuma hızları kelimeleri doğru telaffuz etmeleri sağlanmak için değişik çocuklara aynı metin tekrar tekrar okutulur. Sonrasında metinde geçen isimler nesneler tek tek sorulur. Cevapların doğruluğu genel anlamda değerlendirilerek ortalama değerin doğru olması konunun anlaşıldığı sonucunu vereceği için tekrar okumaya gerek kalmayacaktır. Fakat verilen cevaplar sınıf genelinde ortalamanın altında ise metin tekrar okutulur. Ve aynı sonuçlar tekrar değerlendirmeye alınarak okuma metinlerinin anlaşılıncaya kadar çalışma konusu haline getirilir. 1. Sınıf okuma metinleri örneklerini çoğaltacak olursak Kuş Efe ile mert top oynarken Topu atıp tutarlarken havada küçük bir kuş uçuyormuş. Top gidip küçük kuşa vurmuş. Kuş öfkeyle konuşmuş. Sizi sizi yaramazlar demiş. Yerlerinde duramazlar demiş. Hiç mi laftan anlamazlar demiş. Kafanıza konarım Saçınızı yolarım. Metinde görüldüğü gibi çocuklara şiirsel bir havada eğlenceli olduğu kadar anlamlı bir konu anlatılırken seviyenin de 1. Sınıf okuma metinleri seviyesinde oluşturulduğu görülmektedir. Bu metin de çocuklar arasında akıcı bir hale gelinceye kadar okutularak telaffuz yeteneklerinin gelişmesi sağlanır. Bunun yanında kelimelerin cümlelere dönüşümü ve ifade şekli çocuklar tarafından algılanmış olur. 1. Sınıf okuma metinleri şiir olarak ta okutularak özellikle özel günlerde anlamlı şiirler basit anlatım şekliyle ele alınarak çocukların anlama kabiliyetleri geliştirilir. Bu tür metinlere örnek verecek olursak Öğretmenim Benim öğretmenim çok tatlıdır. Hem sözü güzel hem ballıdır. Bize hiç kızmaz azarlamaz. Bizi üzmez hiç ağlatmaz.

Oyun oynarken yaralansak Önce ona koşarlar En şefkatli elleriyle Hep merhem sürer yarama. Öğretmenim seni ben Asla üzmem darıltmam Uzun yıllar geçse de aradan Ben seni asla unutmam Bu metinde görüldüğü gibi öğretmenler günü şiirleri olarak öğretmenler günü haftası kutlamalarında okutulmasından dolayı öğrenciler aynı zamanda öğretmenler gününü de okuma metinleri sayesinde anlamaktadırlar. Burada davranış biçimi düşünce yapısı dile getirilirken metin içerisinde anlatılan duygu öğretmenin önemini çocuklar için değerini ve okul ortamında anne babalarından çok öğretmenlerle olan ilişkileri anlatılmaktadır. Metnin okutulmasından sonra sorulacak soruların en başında yaralandığınızda kime koşarsınız? Okulda yaranıza kim merhem sürer? Okulda size kızmayan kimdir? Gibi soracağınız sorulara alacağınız cevaplar metinle alakalı olduğu sürece metinin anlaşıldığına karar verilecektir. 1. sınıf okuma metinleri öğrenciler üzerinde sık sık yapılacak çalışmalar ile ders kitaplarında örnek olarak verilen metinleri sürekli okutarak okuma yazmanın ne derece kazanıldığını görme fırsatı tanırken öğrencilerinde akıcı okuma alışkanlıkları gelişecektir. Fakat bu tür okuma metinleri harfleri ve kelimeleri daha iyi anlama çalışmaları açısından gerekli bir etkinlik olacaktır. 1. sınıf okuma metinleri yazılı anlatımın temelini oluşturmaktadır. Okul başlangıcın da harflerin ifadesini belirtirken heceleri oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılarak başlangıç seviyesi olarak giriş yapılmaktadır. Bunun devamında ortaya çıkacak metinleri okurken harflerin duygularını hissettiği şekilde metinlerinde duygularını ifade etme yeteneğinin ilk aşaması olacaktır. Okuduklarını anladığı sürece güzel yazı yazma becerisi de artacaktır.

Çünkü 1. Sınıf okuma metinleri yararları bakımından seslerin harfleri harflerin heceleri hecelerin ise kelimeleri oluşturduğunu hatasız bir şekilde öğrenmesini sağlayacaktır. Aynı zamanda okuma metinleri çalışmalarında çocuklar en başta el ve göz koordinasyonu sağlayarak anladıklarını kendi anlama nitelikleri ile metin oluşturma kapasitesine ulaşacaklardır. 1. Sınıf okuma metinlerine örnek olarak Turna Ah benim güzel turnam Yeşilbaşlı nazlı turnam Otur desem oturur mu? Halk desem kalkar mı? Büzül desem büzülür mü? Süzül desem süzülür mü? Bir sağa bir sola hep dans edelim kol kola Bu metinde harf karakterlerinin karışık bir şekilde kullanarak harflerin metin üzerindeki oluşumu vurgulanmaktadır. Öğrenci yazma kabiliyetini kazandıktan sonra bu gibi metinleri okuyarak aklında kaldığı şekilde yazması istendiğinde hepsini yazamasa da yazdıkları metinleri anlama kapasitesini gösterecektir. 1. Sınıf okuma metinleri oluşumları bakımından öğrencilerin seviyesine uygun olarak ya bir oyun anlatılmakta, yada bir hayvanın hareketleri çocukların seveceği türden konu alınarak konunun özü oluşturulmaktadır. Bu sayede oyun ortamından okul ortamına geçen çocukların oyun havası içerisinde 1. Sınıf okuma metinleri işlenirken anlama kapasiteleri gelişmektedir. Ayrıca öğretmenlerin yapacağı gözlemlerde öğrencilerin ilgi duyduğu konular üzerinde metin oluşturmaları istenerek arkadaşları arasında değişimleri sağlanır. Her öğrenciye bu metinler okutularak metini yazan çocuğun metini oluştururken yapmış olduğu hataları dinleyerek anlaması sağlanır. Bunun devamında okunan metinle ilgili sorular sorularak öğrencilerin bu konu ile ilgili ders dinleme kapasiteleri ölçülür.

Yapılan bütün çalışmalarda okuma konusu okuduğunu anlama metinleri üzerinde de aynı işlemler uygulanarak çocukların yazı karakterlerini kendi zihinlerinde çözme seviyeleri anlaşılır. 1. sınıf okuma metinleri konusunda örnek olarak verilen metinde görüldüğü gibi öğrencilerin oyunla ilişiği koparılmadan çalışmalar sergilenmektedir. Ela Ela bu para, bu sepet. Ela bu parayı al sepeti de al pazara git. Pazardan elma, armut, lahana, zeytin al. Ela eve geldi. Ela havuçlu pilav pişirdi. Pilavı nalan ve cana yedirdi. Can ve nalan bahçeye çıktılar. Nalan ip atladı. Can topacıyla oynadı. Hepsi birlikte güzel zaman geçirdiler. Öğrenciler bu tür metinleri okuduklarında akıllarında kalan metin içerisinde geçen oyun anlatan cümleler olurken bu cümlelerin oluşumunda kullanılan kelimeler daha akılda kalıcı olmaktadır. Cümle yapıları üzerinde küçük yazım kurallarını da öğreterek öğrenim hayatlarında ileriye dönük çalışmalar yapılmış olacaktır. 1. Sınıf okuma metinleri özellikle başlangıç aşamasında cümle oluşturma çalışmalarında kullanılan cümle yapıları metin içerisinde geçirilerek en başta kazanmış olduğu yazma becerilerini okuma ve anlama becerileri ile pekiştirerek çalışmalar bu yönde hız kazanmaktadır. Okuma metinleri velilere bilgi olarak ta gönderilerek evde yapılacak çalışmalar bu yönde ilerleme konusunda olumlu yönde etki gösterecektir.

Eklenme Tarihi: 20 Eylül 2016