Osmanlı Edebiyatı

Osmanlı edebiyatına genel olarak Divan edebiyatı adı verilir. Havas edebiyatı, Saray edebiyatı, Klasik Türk edebiyatı adlarıyla da anılan bu edebiyat dönemi 13.yüzyıldan başlayarak Osmanlı İmparatorluğu gibi 600 seneden fazla sürdü. Özellikle 19.yüzyılın son çeyreğinde hızlanan düşüncede, yaşam biçiminde ve devlet yapısındaki yenileşme hareketlerine koşut olarak ortaya çıkan edebiyatta Batılılaşma hareketinin güçlenmesiyle Osmanlı edebiyat anlayışı sona erdi.

Divan Edebiyatı

Divan edebiyatı klasik niteliğine 16.yüzyıl başlarında ulaşmıştır. Halk edebiyatı Osmanlı döneminde biçim bakımından hiç değişmeden sürdü, içerik bakımından geleneksel konuların yanı sıra, tasavvuf konusu da etkili biçimde işlendi. Divan şiirinde akımlar oluşmadı. Zaten şiirde amaç sınırlı bir duyarlığı, bilinen teknikle, bilenen dille, daha etkili ve daha güzel söylemek, hüner ve marifet göstermekti. Bu özelliği oluşturan nedenlerden biri de Divan şiirinde kullanılan konuların sınırlı olmasıydı. Ozanlar aşk, övgü, yergi, ağıt gibi konularda yazmışlardır.  Divan şiirinde anlatım dolaylı, mecazlı süslü bir dille yazılırdı. Duygu ve düşünceler mazmun adı verilen kalıplaşmış sözlerle verilirdi. Divan edebiyatında şiirlerin toplandığı kitaba ‘divan’ adı verilirdi.  Divan edebiyatında şiir ve düzyazıda Arap ve Fars edebiyatlarının, mitolojilerinin, Kur’an’ın, hadislerin, Mevlana’nın Mesnevi’sinin etkileri çokça görülmektedir. Divan edebiyatında düz yazı da şiir kadar önemliydi ve zengin bir düz yazı geleneği oluşmuştu.  Düz yazı, işlenen konu, seslenilen okur kesimi gibi etmenler dolayısıyla yalın düzyazı, süslü düzyazı ve orta düzyazı olmak üzere üç bölüme ayrılırdı.