ORMAN HAFTASI

 

Türkiye’de yurt çapında ve özellikle ilk ve orta dereceli okullarda 21 – 26 Mart tarihleri arasında çocuklara ormanların öneminin öğretilmesi amacıyla kutlandığı, devam ettiği hafta boyunca çeşitli etkinlikler ile birlikte fidan dikildiği, ormanların ve ağaçların çevre, doğa ve ekonomiye katkılarının anlatıldığı bir hafta olup “Ağaç Bayramı” olarak da adlandırılır. Tarihçesi Kasım 1971’de, Gıda ve Tarım Örgütü Konferansı’nda 21 Mart’ın “Dünya Orman Günü” olarak kutlanması kararının alınmasına uzanır. Orman, çok sayıda ağacın bir arada bulunduğu bir alandır. Birçok hayvan yaşamak ve hayatta kalmak için ormana ihtiyaç duyar. Biyolojik olarak karşılıklı, bağlantılı ve bağımsız gelişiminde birbirine etki gösteren, toprağın, suyun, ağaç, çalı ve ot bitkilerinin, hayvanların, mikroorganizmaların ve çevrenin diğer parçalarının kombinasyonu olan ormanlar, birçok bitki ve hayvanı içeren bir kara ekosistemi olmaları açısından da çok önemlidirler. Dünya üzerinde orman örtüsünün alanı 4 milyar hektardır. Bunun 809 milyon hektarı Rusya Federasyonu, 478 milyon hektarı Brezilya, 310 milyon hektarı Kanada ve 303 milyon hektarı ABD’nde yer almaktadır. Son 200 yılda dünya genelinde orman arazilerinin alanı yarı yarıyadan fazla azalmıştır. 2012 yılı verilerine göre Türkiye’deki bünyesinde yaklaşık 150 ağaç türü bulunan orman alanı 21.678.134 hektar büyüklüğündedir ve bu oran ülke genelinin ‘,6’ sini kapsamaktadır. Bu rakam Rusya Federasyonu’nda 44, Letonya’da 41, Gürcistan’da 39 oluşturmaktadır. 1 hektar orman 200 insanı kurtarmaktadır.

Ormandaki ağaçlar, çalı, ot bitkileri ömrünü tamamladıktan onların yerine yeni bitkiler gelişir. Dokunulmamış eski ormanlara dünyanın sadece en ücra köşelerinde rastlanmaktadır. Gezegendeki ormanların büyük kısmı çok zaman insan faaliyetlerinin etkisi altında olduğu için sonradan restore edilmiş orman alanları olarak kabul edilir. Orman ekosistemine dâhil olan tüm bileşenler birbiri ile yakın ilişkidedir. Örneğin, kuşlar meyve ve tohumlarla beslenerek tohumların uzak mesafeye yayılmasına katkıda bulunurlar. Ölmüş ağaç dallarının ve gövdesinin çürümesinde görev alan mantarlar mineral maddelerin toprağa geri dönüşüne yardım ederler. Orman ekosistemini suni olarak yaratmak çok zordur. Ormanın çeşitli unsurları arasında bir ilişki uzun yıllar boyunca oluşmuştur. Yoğun bitki örtüsü meydana geldikten ve hayvanların yaşam koşulları belirli bir düzene girdikten sonra mikro iklim oluşur. Daha sonra ormanın otokontrol yeteneği tüm doğal süreçleri düzenler. Bu sayede büyük ağaçlar yok oldukça, yerlerini genç ağaçlar alır. Nüfus artışının ormanların azalmasına güçlü bir etkisi vardır ve ormanlar tarım ihtiyaçları için, ticaret, yakıt vb. amaçla yok edilmektedir.

Rusya’da, ABD’de, Kanada’da, Hindistan’da, Çin’de, Brezilya’da ormanlar büyük bir hızla yok edilmiştir. Tüm bu yok oluş “sera etkisi” nin oluşmasına yardımcı olur. Karbon salınımın artması ve yok olan orman arazilerin boş bıraktığı alanların ısınması küresel olarak sıcaklığının artması ile sonuçlanır ve bu kutup buzulları erimesini hızlandırır ve bu sayede uzmanların tahminlerine göre, 21. yüzyılın ortalarında dünya okyanus seviyesi 1-5 metre yükselebilir ki, bu da Dünya’nın çeşitli bölgelerinin – Maldivler’in, St. Petersburg’un, Nil deltasının – su altında kalmasına neden olacaktır. Havaların ısınması ABD’de, Rusya’da, Çin’de ve diğer ülkelerde kuraklığın artmasına sebep olmuştur. Birleşmiş Milletlerce her yıl 21 Mart, ormanların insan, doğa ve ekoloji üzerindeki etkisine dikkat çekmek ve yok oluşlarının sebep olabileceği tüm olumsuzlar üzerindeki farkındalığı artırmak için “Dünya Uluslararası Orman Günü” olarak belirlenmiştir. Türkiye’de ise aynı amaçla 21 – 26 Mart tarihleri arası “Orman Haftası” olarak belirlenmiştir. Bu hafta, tüm orman alanlarının ve ormanların dışındaki ağaçların önemi konusunda farkındalık yaratmak için ülke çapında bir platform oluşmasına yardımcı olur. Ormanlar, Dünya toprak kütlesinin üçte birini kaplar ve dünya çapında önemli işlevler görür.

Yaklaşık 1,6 milyar kişinin doğrudan veya dolaylı geçim kaynakları ormanlardır. Ormanlar, karada yaşayan, hayvan, bitki ve böcek türündeki karasal türlerin 80’inden fazlasına ev sahipliği yapan, biyolojik çeşitliliğin en çok olduğu ekosistemlerdir. Ayrıca ormanlar birçok insan için barınak, iş ve güvenlik sağlarlar. Ancak tüm bu paha biçilmez ekolojik, ekonomik, sosyal ve sağlık yönünden yararlarına rağmen, küresel ormansızlaşma kayda değer bir oranda devam etmektedir. Bu yıllık 13 milyon hektarlık orman tahrip edilmesi demektir. İşte tüm sorunlar ışığında her yıl Orman Haftası’nda ormanların ve ağaçların yaşamımızı sürdürmemize nasıl katkı sağladığının ve dünyamızın geleceğini nasıl koruduğun altı çizilir ve kutlanır. Ayrıca bu haftada ormanların gezegenimizin canlılığı için gerekli olan tatlı su kaynağı için anahtar role sahip olduğunun bilincinin artırılması amaçlanır. Çeşitli fidan dikim etkinlikleri ile birlikte resim, fotoğraf ve yazılı ve görsel medya alanlarında topluluk düzeyinde gerçekleşen etkinliklerle kutlanır.

Bazı yıllar kişisel düzeyde insanların ormanla bağlantısını vurgulamak için belirli başlıklar altında kampanyalar düzenlenir. Bu kampanyalar her bireyin ve toplumun ormanla olan bağlantısı üzerine yoğunlaşır. Yine bu haftada Türkiye Cumhuriyeti Orman Bakanlığı’nca belirlenmiş konularda seminerler, etkinlikler düzenlenir ve konuşmalar yapılır. Ülkemizde ormanların korunması, ağaçlandırma işleri cumhuriyetin ilanından sonra ivme kazanmış, bu bilinçle Tarım ve Orman Bakanlığı kurulmuştur. Tüm illerde valilerin başkanlığını yaptığı ve orman yetiştirilmesi doğrultusunda resmi düzeyde kararlar alınabilmesi için oluşturulmuş bir kurul vardır. Bu kurul ilgili bölgede mevcut ormanların muhafazası ve yeni ormanların yetiştirilmesi için birtakım kararlar alır ve bu kararları uygular. Bu haftada kurul tarafından alınan kararlar doğrultusunda uygun alanlar ağaçlandırılır ve yeni ormanların yetiştirilmesi için çeşitli çalışmalar yapılır.

Etiketler: Orman Haftası
Eklenme Tarihi: 22 Aralık 2016