Okul çağı, büyüme ve gelişmenin en hızlı olduğu ve yaşam boyu sürebilecek davranışların büyük ölçüde oluştuğu çok önemli bir dönemdir.

Öğrencilerin iyi bir şekilde büyüme ve gelişmelerinin yanında okul başarısı da sağlıklı beslenme ile ilgili önemli bir husustur. Yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin;

• dikkat sürelerinin kısalmakta,
• algılamaları azalmakta,
• öğrenmede güçlük
• davranış bozuklukları gelişmekte
• okulda devamsızlık sürelerinin uzamakta
• okul başarıları düşmektedir.

Aileler çocuklarının büyüme ve gelişmelerini izleme ve sağlıklı beslenme davranışları geliştirmeleriyle de yakından ilgilenmeli; kendi beslenme alışkanlıkları ile örnek olmalıdırlar.

Okul Çağı Çocukları İçin Sağlıklı Beslenme Önerileri

• Çocukların sağlıklı beslenmesi için temel besin gruplarında bulunan besinlerden yeterli miktarlarda ve dengeli bir şekilde tüketmeleri gerekmektedir.
  • Süt grubu: Süt (2-3 su bardağı), yoğurt, peynir (1 kibrit kutusu)
  • Et grubu: Et, tavuk, yumurta, kuru baklagiller,
  • Sebze ve meyve grubu: Günde 5 porsiyon
  • Tahıl grubu: Ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinlerin öğünlerde yeterli miktarlarda tüketilmesi önerilmektedir.
• Öğrenciler için de en önemli öğün kahvaltıdır. Bütün gece süren açlıktan sonra, vücut ve beyin güne başlamak için enerjiye gereksinim duymaktadır. Kahvaltı yapılmadığı takdirde; dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olmaktadır. Bu nedenle, güne yeterli ve dengeli yapılan bir kahvaltı ile başlamak öğrencilerin okul başarısının artmasında son derece önemlidir.
• Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi, düzenli olarak ara ve ana öğünlerin tüketilmesi ile mümkündür. Bu nedenle, öğün atlanmamalıdır. Günlük tüketilecek besinlerin 3 ana, 2 ara öğünde alınması en uygun olanıdır.
• Okulda veya evde dinlenirken ve ders çalışırken açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmelidir. Örneğin, şeker ve şekerli besinler, cips, gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, mümkünse taze sıkılmış meyve suları ve kuru meyvelerin tüketiminin tercih edilmesi çocukların sağlıklı beslenmeleri açısından daha yararlıdır.
• Açıkta satılan besinler, yeterince güvenilir ve temiz değildir. Ayrıca, uygun koşullarda muhafaza edilmedikleri için çabuk bozulma riski taşırlar. Bu nedenle, özellikle okul çevresinde açıkta satılan besinlerin satın alınmaması gerekmektedir.
• Vücudun düzenli çalışması, tüketilen besinlerin vücuda yararlılığının artırılması, çocukların fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimlerine olumlu katkı sağlamaları açısından günde 60 dakika fiziksel aktivite yapılmalıdır.
• Gerek okul yönetimi gerekse de ebeveynleri tarafından sevdikleri herhangi bir spor dalı ile ilgilenmeleri teşvik edilmelidir.
• Sağlıklı yaşam için çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması çok önemlidir. Kirli eller, basit bir soğuk algınlığından ölümcül hastane enfeksiyonlarına kadar pek çok hastalığın nedeni olabilmektedir.
• Özellikle yemek yemeden önce ve sonra, tuvalete girdikten sonra, dışarıda oyun oynadıktan sonra, dışarıdan eve gelince eller, sabun ile iyice ovuşturarak yıkanmalıdır.
• Çocukların okul kantinleri, büfe gibi yerlerden satın aldıkları besinlerin seçiminde de dikkatli olmaları gerekmektedir.
  • Süt, ayran gibi ambalajlı besinleri satın alırken etiket bilgisinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan üretim izninin bulunmasına
  • Son kullanım tarihinin geçmemiş olmasına,
  • Ambalajsız satılan tost, simit, poğaça gibi yiyeceklerin de temiz ve güvenilir şekilde hazırlanmış olmasına dikkat edilmelidir.
    

Beslenme Önerilerine Öğretmen Desteği

Öğrencilere temel beslenme bilgilerinin verilmesi, öğrenilen bilgilerin davranışa dönüştürülmesi, yanlış beslenme alışkanlıklarına zamanında müdahale edilmesi ve beslenme davranışları ile örnek olunması önerilmektedir.

• Öğrencilerimiz için hazırlanan ve www.beslenme.saglik.gov.tr internet adresinde bulunan “İlköğretim Çocukları İçin Sağlıklı Beslenme” kitabımızda temel mesajlar yer almaktadır.
• Okul Sütü Programı’na destek olunmalıdır.
• Öğrenciler ile birlikte yeterli ve dengeli beslenme konusunda çeşitli etkinlikler (bilgi yarışması, sınıf gazetesi, beslenme köşesi vb.) düzenlenerek ve akran eğitiminden yararlanarak öğrencilerin birbirlerini eğitmelerine ve beslenme konularını birlikte tartışmalarına zemin hazırlanabilir.
• Öğrencilerin her gün kahvaltı yapıp, yapmadıklarının takip edilmesi önemlidir.
• Çocukların beslenme çantası içeriğinin, daha önce okullara Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen menü örneklerine göre hazırlanmasının sağlanması ve içeriklerinin kontrol edilmesi yararlı olacaktır.
• Beslenme saatlerinde; patates kızartması, çikolata, gibi yiyecekler yerine, peynir, yumurta, taze sebze ve meyve gibi besinler, gazlı ve diğer hazır içecekler yerine süt, ayran, meyve suyunun tercih edilmesi konusunda çocuklar uyarılmalı ve bu konuda veliler ile işbirliği yapmalıdırlar.
• Öğrenciler açıkta satılan yiyecekleri tüketmemeleri konusunda uyarılmalıdır.
• Okullardaki “Sağlık, Temizlik, Beslenme ve Yeşilay Kulübü” ile beslenme konularının gündemde kalmasını sağlamalı, bununla ilgili çeşitli etkinlikler düzenlenmelidir.
• Öğrencilerin boy ve ağırlık artışlarını rutin aralıklarla takip edilmesi, değerlendirmesi ve gerektiğinde bir sağlık kuruluşuna yönlendirme yapılması önemlidir.
• Sağlıklı yaşam için çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması çok önemlidir. Kirli eller, basit bir soğuk algınlığından ölümcül hastane enfeksiyonlarına kadar pek çok hastalığın nedeni olabilmektedir. Bu nedenle öğrencilerine, özellikle yemek yemeden önce ve sonra, tuvalete girdikten sonra, dışarıda oyun oynadıktan sonra, dışarıdan eve gelince ellerini, ılık akan su altında sabun ile iyice ovuşturarak yıkamaları konusunda alışkanlık kazanmalarına yardımcı olmalıdırlar.
• Veli toplantısında anne ve babalardan çocukların sağlıklı beslenmeleri ve el yıkama alışkanlığı kazanmaları konusunda hassasiyet göstermelerini istemeli ve bu konuda veliler ile işbirliği yapmalıdırlar.
• Beslenme Dostu Okul Sertifikasının alınması için gönüllü olunması önemlidir.
• Okul kantinlerinin ve yemekhanelerinin sağlıklı yiyecek ve içeceklerin temini ve hijyen bakımlarından gerekli takipleri yapılmalıdır.

Kaynak: Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

Etiketler: çocuk beslenme, okul beslenme, okul çağı çocukları beslenme
Eklenme Tarihi: 12 Şubat 2016