Fizik Vektörler Konu Anlatımı

Fiziksel kavramları ifade etme şekilleri daha çok sayısal olmakla birlikte bazı durumlarda yön de belirtmek gerekebilmektedir. Bu nedenle fizikte büyüklükler vektörel büyüklük ve skaler büyüklük olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Skaler büyüklükler sadece birim ve sayı ile belirtilebilen büyüklükler olup, bunlara örnek olarak sıcaklık, ağırlık, kütle gibi büyüklükler örnek olarak verilebilmektedir. Diğer yandan, vektörel büyüklükler sayı ve birimin yanında ifade edilebilmesi için yön ve doğrultu da belirtilmesi gereken büyüklüklerdir. Örnek olarak hız, ivme, yer değiştirme ve kuvvet verilebilmektedir.

Vektörlerin Gösterimi Vektörel büyüklükler yönlendirilmiş bir doğru parçası şeklinde gösterilmektedir. Bu gösterime bir örnek aşağıdaki şekildir. Şekilde de açıkça görüldüğü gibi vektörlerin 4 adet unsuru bulunmaktadır. RESİM http://i.hizliresim.com/lEADPb.png Vektörlerin Elemanları (Unsurları)

UYGULAMA NOKTASI: Vektörel büyüklüğün başladığı noktaya uygulama noktası denilmektedir. Genellikle bu nokta vektör üzerinde ‘0’ olarak gösterilmektedir.

BÜYÜKLÜĞÜ: Vektörün büyüklüğü sayısal değerini ifade etmektedir. Vektörel büyüklükler kareli bir alanda doğru parçası olarak gösterilmekte ve bu her bir kare birim olarak ifade edilmektedir. Bu da vektörün büyüklüğünü göstermektedir.

YÖNÜ: Vektörün yönü O noktasından başlayan okun gösterdiği yöndür. K ile ifade edilmekle birlikte doğu, batı ya da kuzey, güney olarak da farklı adlandırmalar yapılmaktadır.

DOĞRULTUSU: Vektörün hangi yönde olduğunu göstermektedir. Örneğin sayfaya aşağı-yukarı yönünde çizilen bir vektörün doğrultusu kuzey-güney olurken, sayfaya paralel çizilen vektörün doğrultusu ise doğu-batıdır. Paralel olan iki vektörün yönü farklı çizilmiş olsa bile doğrultusu aynıdır. Açıkladığımız vektörlerin 4 elemanına uygun olarak vektörlerle ilgili aşağıdaki iki kural ortaya çıkmaktadır;

1. İki Vektörün Eşitliği: İki farklı K ve L vektörlerinin birbirine eşit (K=L) olması için bu iki vektörün hem yönlerinin hem de büyüklüklerinin birbirine eşit olması gerekmektedir.

2. Bir Vektörün Negatifi: İki vektörün birbirinin negatifi olması için yönlerinin zıt, büyüklüklerinin ise eşit olması gerekmektedir. Bir K vektörünün tersi – K olarak ifade edilmektedir.

3. Vektörlerin Taşınması: Vektörler taşınmak istendiğinde büyüklüğü ve yönü değiştirilmeden taşınması gerekmektedir. Ancak eğer taşıma sonucunda yön ve büyüklük değişirse bu iki vektör birbirinin aynısı değil başka vektörler haline dönüşmektedir.

Fizik Vektörler Konu Anlatımı Resimleri